Μόλις εκατό χιλιόμετρα από τα σύνορα με το μέλος του ΝΑΤΟ Νορβηγία, το Αρκτικό λιμάνι του Μούρμανσκ και οι γύρω στρατιωτικές βάσεις έγιναν το κέντρο του πυρηνικού ναυτικού της ΕΣΣΔ και των παγοθραυστικών της. Μια μελέτη απέδειξε ότι στον εγγύς βυθό βρίσκονται 18.000 ραδιενεργά αντικείμενα μεταξύ των οποίων 19 πλοία και 14 αντιδραστήρες. Μάλιστα πριν λίγους μήνες τα σκανδιναβικά κράτη είχαν κατηγορήσει ευθέως την Μόσχα για απότομη αύξηση της ραδιενέργειας στη περιοχή.
Με ένα σχέδιο διατάγματος, ο Βλαντιμίρ Πούτιν ξεκίνησε μια πρωτοβουλία για την ανύψωση δύο σοβιετικών πυρηνικών υποβρυχίων και τεσσάρων αντιδραστήρων από τον ήσυχο πυθμένα, μειώνοντας την ποσότητα ραδιενεργού υλικού στον Αρκτικό Ωκεανό κατά 90%. Τα δύο πυρηνικά υποβρύχια μαζί περιέχουν ένα εκατομμύριο μονάδες ραδιενεργής διάσπασης πάνω σε πολυσύχναστη ζώνη αλιείας.
Η δράση αυτή θέλει να περάσει το μήνυμα πως η Ρωσία δεν είναι μόνο η κυρίαρχη εμπορική και στρατιωτική δύναμη στην Αρκτική Ζώνη, αλλά και διαχειριστής του περιβάλλοντος εκεί.
Το ενδιαφέρον της Ρωσίας αναβιώνει στην Αρκτική και στα θρυμματισμένα σοβιετικά λιμάνια και στρατιωτικές πόλεις. Από το 2013, έχουν κατασκευαστεί επτά στρατιωτικές βάσεις της Αρκτικής και δύο τερματικοί σταθμοί δεξαμενόπλοιων. Καθόλου περίεργο αφού η Αρκτική Ζώνη επιφέρει σχεδόν εκατό εκατομμύρια ευρώ έσοδα το μήνα στη Ρωσία.
Η κρατική Γκάζπρομ δημιούργησε ένα από τα δύο αναπτυσσόμενα συμπλέγματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη χερσόνησο Γιαμάλ και φέτος η κυβέρνηση μείωσε τους φόρους σε νέα έργα υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αρκτική σε 0% για να αξιοποιήσει μερικά από τα τρισεκατομμύρια δολάρια ορυκτών καυσίμων και ορυκτού πλούτου στην περιοχή.
Και ακόμη και όταν ο Πούτιν καθαρίζει τη σοβιετική πυρηνική κληρονομιά στο βορρά, χτίζει τη δική του πυρηνική κληρονομιά. Μια σταθερή πορεία νέων πυρηνικών παγοθραυστικών και o μόνος πλωτός πυρηνικός σταθμός στον κόσμο έχει κάνει ξανά την Αρκτική τα πιο πυρηνικά νερά στον πλανήτη.
Εν τω μεταξύ, ο Βόρειος Στόλος κατασκευάζει τουλάχιστον οκτώ υποβρύχια και σκοπεύει να κατασκευάσει αρκετά περισσότερα, καθώς και οκτώ καταστροφικούς πυραύλους και ένα αεροπλανοφόρο, όλα πυρηνικά. Έχει επίσης δοκιμάσει ένα πυρηνικό υποβρύχιο drone και κρουαζιερόπλοιο. Συνολικά, στην Αρκτική θα μπορούσαν να λειτουργούν έως και 114 πυρηνικοί αντιδραστήρες στην επόμενη δεκαετία.
Ξέχωρα όμως όλων αυτών των σχεδιασμένων δράσεων η Ρωσία κινείται σε άλλες δύο κατευθύνσεις. Η μια είναι στρατιωτική με σκοπό να καταλάβει διαφιλονικούμενη περιοχή στον Βόρειο Πόλο, η οποία τελεί υπό τη προστασία των Ηνωμένων Εθνών και η άλλη είναι εμπορική συντομεύοντας το θαλάσσιο δρόμο προς τη Κίνα μέσω του Αρκτικού Ωκεανού. Οι πάγοι λιώνουν και ξέχωρα από τα κοιτάσματα ανοίγουν και θαλάσσιες οδοί. Αυτές τις οδούς θέλει να θέσει υπό τον έλεγχο της η Ρωσία καθώς μόνο τυχαία δεν είναι η δέσμευση του Πούτιν ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία από 30.000 τόνους η μετακίνηση μέσω της Αρκτικής θα φτάσει τους 80.000 τόνους. Μπορεί να καταλάβει κάποιος τη διαφορά όταν πέντε χρόνια πίσω τα cargo άγγιζαν τους 7.000 τόνους. Μια κίνηση που μπορεί να θεωρηθεί κομβική αν αναλογιστεί κάποιος τη διαδρομή π.χ. από το Ρότερνταμ στην Άπω Ανατολή ή το αντίστροφο.
Η δεκαετία που τρέχει θα αναδείξει ακόμα περισσότερο την στρατιωτική, εμπορική και ενεργειακή υπεροχή της Μόσχας στη περιοχή με αντίκτυπο στη μόνιμα διψασμένη ενεργειακά Ευρώπη.