Ο ΣΚΟΤΕΙΝΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Σκοτεινός τουρισμός λογίζεται ως αυτός που συνδέεται με επισκέψεις σε τόπους όπου ο θάνατος και η τραγωδία έχει συνδεθεί με τα μέρη εκείνα.


Ο εν λόγω τουρισμός απευθύνεται σε τολμηρούς ταξιδιώτες που επιθυμούν να ανακαλύψουν το σκοτεινό παρελθόν συγκεκριμένων προορισμών. Οι λάτρεις του σκοτεινού τουρισμού δεν παρουσιάζουν οπωσδήποτε κάποια κοινά χαρακτηριστικά. Μπορεί να καταλαμβάνουν όλο το φάσμα των κοινωνικών ή ηλικιακών τάξεων. Αρκετοί από αυτούς έλκονται από την κουλτούρα και την ιστορική πλευρά των προορισμών ενώ άλλοι από την ιστορία του φυσικού περιβάλλοντος. Κοινός παρονομαστής η έλξη που τους ασκεί ο θάνατος.

Αρκετοί από αυτούς ενθουσιάζονται με τη σκέψη ότι μπορούν να μπουν στην θέση όλων αυτών που βασανίστηκαν ή βρήκαν τραγικό θάνατο. Και φυσικά το μουσειακό μάρκετινγκ σπεύδει να ικανοποιήσει όλες αυτές τις περίεργες ανάγκες. Για παράδειγμα, στο Μουσείο του Ολοκαυτώματος ο επισκέπτης παραλαμβάνει μια ταυτότητα που είχε κάποιος που είχε πεθάνει, του οποίου το φύλο και η ηλικία ταιριάζουν με τα δικά του, και ξεναγείται μέσα στο χώρο όπου το πρόσωπο αυτό έζησε τις τελευταίες του στιγμές.

Στους πιο δημοφιλείς προορισμούς βρίσκεται το Δάσος των Αυτοκτονιών στην Ιαπωνία, όπου καταγράφονται περίπου 100 αυτοκτονίες το χρόνο. Μάλιστα οι τοπικές αρχές έχουν τοποθετήσει πολλές πινακίδες που προτρέπουν τους επισκέπτες να γυρίσουν πίσω.


Εντυπωσιακή κίνηση έχει και το Νησί με τις Κούκλες στο Μεξικό, όπου κάποτε βρέθηκε το σώμα ενός πνιγμένου κοριτσιού σε κανάλι του νησιού και αυτός που την βρήκε αγόρασε πολλές κούκλες, ώστε να παίζει το κορίτσι μαζί τους, αλλά στο τέλος κατέληξε και ο ίδιος να πνιγεί στο ίδιο κανάλι. Σήμερα στο Νησί κρέμονται αμέτρητες κούκλες από τα δέντρα με σκοπό να τρομάξουν και να αποθαρρύνουν τους επισκέπτες.


Στη χώρα μας η Σπιναλόγκα, το Νησί των Λεπρών, αποτελεί έναν τέτοιον προορισμό καθώς πάνω από 500.000 άτομα την επισκέπτονται ετησίως.


Κορωνίδα όμως όλων είναι ένας τόπος που σχεδιάστηκε από το σοβιετικό καθεστώς ως ένας παράδεισος, μια αυτάρκεια, μια ουτοπία για να στεγάζει χιλιάδες εργάτες με τις οικογένειές τους, το Πρίπιατ.

Η κωμόπολη αυτή έγινε γνωστή όταν στις 26 Απριλίου 1986 στο κοντινό σταθμό πυρηνικής ενέργειας του Τσερνόμπιλ σημειώθηκε έκρηξη κατά τη διάρκεια μιας νυχτερινής δοκιμής στον Αντιδραστήρα 4, δημιουργώντας ένα τεράστιο ατομικό νέφος που κάλυψε ολόκληρη την Γηραιά ήπειρο και εξακολουθεί να υπάρχει ακόμα και σήμερα.


Oι σχεδιαστικές ατέλειες και το παραβιασμένο πρωτόκολλο προκάλεσαν αυτήν την ανεπανάληπτη καταστροφή. Φυσικά, επ'ουδενί υπήρξε ή λειτούργησε κάποιο σχέδιο εκκένωσης.

Μια καταστροφή που οδήγησε στο χαμό 4.000 ψυχών σύμφωνα με τον Οργανισμό των Ηνωμένων Εθνών. Νέα μελέτη της αξιόπιστης Greenpeace βασιζόμενη στην έρευνα με σύγχρονες μεθόδους εκτιμά ότι η έκρηξη αυτή αποτέλεσε, έμμεσα ή άμεσα, την αιτία θανάτου 100.000 ατόμων.

Εκεί σε αυτόν τον τόπο μόνο τον προηγούμενο χρόνο εκτιμάται ότι περί τις 150.000 τολμηροί μπήκαν στην απαγορευμένη ζώνη του.

Όμως τί ωθεί αυτούς τους ανθρώπους να επισκέπτονται τέτοιου είδους περιοχές; Τί τους γοητεύει τόσο πολύ ώστε να προτιμήσουν τέτοια σημεία και όχι κάποια παραλία ή κάποιο ορεινό θέρετρο;

Οι περιοχές της θλίψης θεωρούν ότι είναι σημαντικές για τη μάθηση, την τεκμηρίωση, την απόδειξη του τί συνέβη. Σε έναν κόσμο όπου η πληροφορία κινείται με απίστευτες ταχύτητες με αποτέλεσμα αρκετές φορές να μην φιλτράρεται όσο πρέπει για την πραγματική υπόσταση της, ο σκοτεινός τουρίστας δηλώνει ό,τι είναι εκεί. Ό,τι είναι εκεί τώρα. Ό,τι αποτελεί ένα κομμάτι τεκμηρίωσης της τραγικής ιστορίας. Γενικά η επίσκεψη τους σε τέτοιες περιοχές αποτελούν σημαντικά βιώματα για εκείνους.

Ο θλιβερός τουρισμός, όπως αλλιώς ονομάζεται, αποτελεί για τους ειδικούς ένα τεράστιο πεδίο μελέτης και εκπαίδευσης βασισμένο στο φυσικό ένστικτο του ανθρώπου για τον θάνατο.